sto trzydzieści osiem nut ułożonych w jedną melodię. . .

Sposób, w jaki są opowiedziane Dzieje współczesne, przypomina wielki koncert, podczas którego by przedstawiono, jedno po drugim, sto trzydzieści osiem dzieł Beethovena, odgrywając przy tym tylko osiem pierwszych taktów każdego z nich. Gdyby powtórzono koncert po dziesięciu latach, z każdego działa odegrano by już tylko jedną nutę, a zatem podczas całego koncertu sto trzydzieści osiem nut ułożonych w jedną melodię. A po dwudziestu latach cała muzyka Beethovena bu się ścieśniła w jednej, bardzo długiej, piskliwej nicie, podobnej do nieskończonej i bardzo wysokiej nuty, którą usłyszał pierwszego dnia swej głuchoty.

Milan Kundera (fragment powieści Powolność, 1997)