kto nie myśli jak oni. . .

Gospodyni: A pfe, panie Jakubie! obłudnik, pyszałek, nieuk, potwarca, człowiek bez tolerancji; tak bowiem zowią, o ile mi się zdaje, tych, co to zamordowaliby chętnie każdego, kto nie myśli jak oni.

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

z tą apostrofą, zyska. . .

Wróciła tedy i uprzedzam cię, czytelniku, że nie jest już w mej mocy odesłać ją z powrotem. A to czemu? – Bo zjawiła się z dwiema butelkami szampańskiego, po jednej w każdej ręce, i ponieważ jest napisane w górze, że wszelki mówca, który zwrócił się do Kubusia z tą apostrofą, zyska nieodwołalnie jego ucho.

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

padła u stóp skały rozsypującej się w proch. . .

„Pierwsza przysięga, jaką wymieniły istoty z krwi i ciała, padła u stóp skały rozsypującej się w proch; na świadka swej stałości wezwali niebo, które ani chwili nie jest jednakie; wszystko mijało w nich i koło nich, a oni mniemali, iż serca ich wolne są od tej skazy. O dzieci! wieczne dzieci!...”

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

jak się miewa żona?. . .

– Jak się miewa żona?
– Jak się jej podoba; to jej rzecz.
– A dzieci?
– Doskonale.
– A to małe, co ma takie ładne oczy, pulchniutkie, rozkoszne?
– Najlepiej ze wszystkich; umarło.

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

wszystkie nasze słowa ludzie wykładają fałszywie. . .

Kubuś: Jeżeli prawie wszystkie nasze słowa ludzie wykładają fałszywie, gorzej jest, iż prawie wszystkie nasze uczynki sądzą nie mniej opacznie.
Pan: Nie ma chyba pod słońcem głowy, w której by się tłukło tyle paradoksów co w twojej.
Kubuś: Cóż w tym złego? Paradoks nie zawsze jest fałszem.
Pan: To prawda.

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

ani bogowie, ani ludzie, ani kolumny nie darowały mierności poetom. . .

– Nie pozostaje mi tedy nic innego, jak pisać nadal złe, nie mógłbym bowiem przemóc na sobie, aby w ogóle nie pisać. – To mi straszliwe przekleństwo! Czy zdajesz sobie sprawę z nędznego losu, jaki cię czeka? Ani bogowie, ani ludzie, ani kolumny nie darowały mierności poetom, tak rzekł Horacy.

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

byliście tu, nimeście weszli. . .

Jeśli będziesz nalegał, powiem, iż skierowali się do... owszem, czemu nie?... do ogromnego zamku, nad którego bramą znajdował się napis: „Należę do nikogo i do wszystkich. Byliście tu, nimeście weszli, i będziecie jeszcze, skoro wyjdziecie”. – Czy weszli do tego zamku? – Nie, bo albo napis był fałszywy, albo byli już w zamku, nim doń weszli. – Ale przynajmniej wyszli stamtąd? – Nie, bo albo napis był fał- szywy, albo byli tam jeszcze, skoro zeń wyszli. – I cóż tam robili? – Kubuś powiadał, iż to, co było napisane w górze; pan, iż to, co chciał: i obaj mieli słuszność. – Jakie towarzystwo zastali? – Mieszane. – Co mówiono? – Nieco prawdy i wiele kłamstw. – Czy byli tam ludzie dorzeczni? – Gdzież ich nie ma? a także i przeklęci zadawacze pytań, których unika się jak zarazy. A co najwięcej raziło Kubusia i jego pana przez cały czas, gdy się przechadzali... – Więc się przechadzali? – Bez ustanku, o ile nie siedzieli lub nie leżeli...

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)

   

   

   

przezorność nie daje pewności dobrego wyniku. . .

Oto co mi powtarzał kapitan po wzięciu Bergop Zoom i Port Mahon; dodawał, że przezorność nie daje pewności dobrego wyniku, ale daje pociechę i usprawiedliwienie w złym: dlatego też w wilię bitwy spał w namiocie tak spokojnie, jak u siebie w alkierzu i szedł w ogień jak do tańca. O nim to dopiero byłbyś pan wykrzyknął: „Cóż to za człowiek!”…

Denis Diderot 

(fragment powiastki filozoficznej Kubuś Fatalista i jego Pan, 1796)