zależność od wewnętrznych reprezentacji rzeczy lub zdarzeń pod nieobecność zewnętrznego desygnatu reprezentacji odróżnia poznawcze przetwarzanie informacji od przetwarzania nie poznawczego. . .

    Jeśli mamy analizować aktywność poznawczą z ewolucyjnego punktu widzenia, potrzebna nam będzie precyzyjna definicja, czym ona jest. Przez aktywność poznawczą będziemy tutaj rozumieć procesy leżące u podstaw przyswajania wiedzy przez tworzenie wewnętrznych reprezentacji zewnętrznych zdarzeń i przechowywanie ich jako treści pamięciowych, które mogą być później wykorzystywane w myśleniu, przypominaniu, rozważaniu i zachowaniu. To właśnie zależność od wewnętrznych reprezentacji rzeczy lub zdarzeń pod nieobecność zewnętrznego desygnatu reprezentacji odróżnia poznawcze przetwarzanie informacji od przetwarzania nie poznawczego. W świetle tej definicji procesy, które umożliwiają reakcje behawioralne na bezpośrednio obecny bodziec, nie znajdują się w sensie ścisłym pod kontrolą poznawczą.

Ledoux, J. (2020). Historia naszej świadomości. Jak po czterech miliardach lat ewolucji powstał świadomy mózg. Kraków: Copernicus Center Press.

   

   

   

nieoczekiwane bądź niepożądane zdarzenia przechwytują naszą uwagę, uobecniając się jako treści świadome. . .

    Jeśli na przykład chcesz pójść w określone miejsce (dajmy na to, z biura po kawę do delikatesów po drugiej stronie ulicy), to kiedy już postanowisz to zrobić, nie musisz myśleć o tym, jak tam dotrzeć — po prostu idziesz. Tak samo kiedy mówisz, wykonujesz zwykle całkiem sporą pracę, tworząc gramatyczne zdania bez konieczności świadomego komponowania składni. Dzięki temu możesz świadomie myśleć o innych sprawach, podczas gdy rutynowa praca odbywa się w tle. Ale jeśli podczas korzystania z automatycznego pilota coś pójdzie nie tak (pojawi się przeszkoda na drodze do delikatesów lub zdanie wyjdzie niepoprawne), zauważasz to. Nieoczekiwane bądź niepożądane zdarzenia przechwytują naszą uwagę, uobecniając się jako treści świadome i wypierając to, o czym w danej chwili myśleliśmy. Procesy kontrolne nieświadomości poznawczej nie tylko stanowią zatem podłoże treści informacyjnej, której świadomie doświadczamy, lecz również kierują naszymi interakcjami behawioralnymi z otoczeniem.

Ledoux, J. (2020). Historia naszej świadomości. Jak po czterech miliardach lat ewolucji powstał świadomy mózg. Kraków: Copernicus Center Press.

   

   

   

najbardziej fundamentalne emocje to te, w których powstaniu biorą udział archaiczne obwody przetrwaniowe. . .

 Teza, że emocje człowieka mogą być egzaptacjami, które uległy późnej selekcji ewolucyjnej, nie oznacza wcale, że nie mają one związku z naszymi zwierzęcymi przodkami. Wręcz przeciwnie: najbardziej fundamentalne emocje to te, w których powstaniu biorą udział archaiczne obwody przetrwaniowe. Pamiętajmy jednak, co podkreślałem poprzednio, że takie obwody przetrwaniowe wpływają na treści przeżyć świadomych, ale nie definiują ich.

    Korzyścią, dzięki której emocje zdołały utrzymać się w genomie naszego gatunku, mogła być zdolność do personalizowania wartości. Zamiast po prostu wykrywać ryzyko i unikać zagrożenia, organizm mógł rozważyć „Jak niebezpieczne jest to dla m n i e?” . Inne zwierzęta potrafią reprezentować wartości, lecz tylko ludzie mogą uczynić je osobistymi. Zgodnie z tym poglądem emocja to przeżycie dotyczące tego, że jakaś wartościowa rzecz przydarza się mnie. Jeśli tak jest, to emocje nie mogą istnieć bez autonoezy. Nie ma „ja”, nie ma emocji.

    Od czasów Darwina naukowcy, wchodząc z założenia, że brakującym ogniwem są emocje, mieli ogromne trudności z połączeniem ludzkich zachowań z historią życia na Ziemi. Jednak błąd w Darwinowskiej doktrynie emocji wychodzi na jaw, kiedy uświadomimy sobie, że behawioralne zdolności przetrwania, które odziedziczyliśmy po naszych zwierzęcych przodkach, są wytworem innych systemów mózgowych niż te właściwe tylko ludziom, odpowiadające za autonoetyczne stany świadomości, w tym emocje. O ile odmęty dziejów zachowań przetrwaniowych są głębokie, o tyle strumień naszych świadomych emocji jest płytki.

    Pogląd, że istotne aspekty funkcjonowania ludzkiego mózgu są ewolucyjnie nowe, wcale nie degraduje statusu innych zwierząt do poziomu prymitywnych maszyn odruchowych nawet ludzie — jedyne organizmy, co do których dysponujemy niezbitymi dowodami na samoświadomość — do załatwiania większości spraw swojego codziennego życia wykorzystują nieświadome, złożone zdolności poznawcze i behawioralne.

Ledoux, J. (2020). Historia naszej świadomości. Jak po czterech miliardach lat ewolucji powstał świadomy mózg. Kraków: Copernicus Center Press.