chciałeś przyjść na świat? prawda, że nie?. . .

(...) zdaje się, ze na przykład tak: "Tego, co było i minęło, nie ma tak, jak gdyby tego w ogóle nigdy nie było. To jest jak ciastko wczoraj zjedzone, nic z niego nie masz. Dlatego można by sobie dorobić przeszłość, której nigdy się nie miało; jeśli się w nią tylko uwierzy, to już będzie tak, jakby się ją naprawdę przeżyło".
   Raz powiedział znów: "Czy chciałeś przyjść na świat? Prawda, że nie? No, nie mogłeś chcieć, kiedy cię nie było. Widzisz, ja też nie chciałem, żebyś ty przyszedł na świat. To znaczy chciałem syna, ale nie ciebie, bo przecież ciebie nie znałem, więc nie mogłem cię chcieć... Chciałem syna w ogóle, a ty jesteś ten rzeczywisty..."

Stanisław Lem

(fragment powieści Czas nieutracony 

Tom I: Szpital przemienienia, 1955)