wspierające się o jakąś wyższą prawdę i nie będące niczym innym jak tylko kłamstwem. . .

Z drugiej jednak strony, zdarzało się nierzadko, że dnie nauki szkolnej przepędzałem w domu jako obłożnie chory, i to, jak już napomknąłem, nie bez wewnętrznego usprawiedliwienia. Zgodnie z moją teorią, każde wprowadzenie w błąd, nie wspierające się o jakąś wyższą prawdę i nie będące niczym innym jak tylko kłamstwem, będzie z gruba ciosane, niedoskonałe i pierwszy lepszy przejrzy je na wylot. Tylko takie oszustwo może liczyć na powodzenie i żywe oddziaływanie na ludzi, które nie w całej pełni zasługuje na miano oszustwa, jest bowiem tylko wyposażeniem żywotnej, choć nie całkowicie urzeczywistnionej prawdy w te znamiona materialne, jakich jej trzeba, aby świat ją uznał i uszanował.

Thomas Mann (fragment powieści Wyznania hochsztaplera Feliksa Krulla, 1954)